Ngày 18/12/2024, tại Hà Nội, Hội nghị toàn thể Ủy ban sông Mê Công Việt Nam năm 2024 đã diễn ra tại trụ sở Chính phủ, dưới sự chủ trì của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Chủ tịch Ủy ban. Hội nghị có sự tham dự của lãnh đạo và đại diện các bộ, ngành thành viên như Bộ Ngoại giao, Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, , Kế hoạch và Đầu tư, Khoa học và Công nghệ, Công an, Quốc phòng, Công Thương, Giao thông Vận tải, Xây dựng, Thông tin và Truyền thông, Văn hóa Thể thao và Du lịch cùng các Ủy viên từ các địa phương thuộc Đồng bằng sông Cửu Long và Tây Nguyên.
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Khương Trung/Báo TN&MT
Ủy ban sông Mê Công Việt Nam là tổ chức phối hợp liên ngành, thực hiện nhiệm vụ tham mưu và điều phối các hoạt động quản lý, sử dụng tài nguyên nước trên lưu vực sông Mê Công, bao gồm cả lưu vực sông Cửu Long và sông Sê San – Srê Pốk. Theo Quyết định số 619/QĐ-TTg ngày 08/5/2020, Ủy ban vừa là đầu mối hợp tác quốc tế về Mê Công, vừa đảm nhận vai trò tổ chức lưu vực sông, theo quy định của Luật Tài nguyên nước.
Toàn cảnh Hội nghị toàn thể Ủy ban sông Mê Công Việt Nam. Ảnh: Văn Điệp/TTXVN
Tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban đã nhấn mạnh trọng tâm thảo luận của Hội nghị là đánh giá toàn diện các thành tựu, khó khăn và thách thức, đồng thời định hướng các nhiệm vụ chiến lược của Ủy ban trong năm 2025 và thời gian tiếp theo. Bên cạnh chức năng hợp tác quốc tế trong khuôn khổ Ủy hội sông Mê Công quốc tế, Ủy ban sông Mê Công Việt Nam đã được giao thêm chức năng, nhiệm vụ của tổ chức lưu vực sông đối với lưu vực sông Cửu Long và lưu vực sông Sê San – Srêpôk. Đây là một bước tiến quan trọng, giúp quản lý toàn diện và thống nhất phần lưu vực sông Mê Công trên lãnh thổ Việt Nam; đồng thời nâng cao hiệu quả phối hợp trong quản lý, sử dụng và bảo vệ tài nguyên nước trên toàn lưu vực, góp phần vào sự phát triển bền vững của khu vực.
Bộ trưởng Đỗ Đức Duy phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Khương Trung/Báo TN&MT
Trên cơ sở báo cáo của Văn phòng Thường trực Ủy ban sông Mê Công Việt Nam, Hội nghị đã ghi nhận những đóng góp nổi bật của Ủy ban trong hợp tác khu vực, đặc biệt trong khuôn khổ Ủy hội sông Mê Công quốc tế. Các kết quả bao gồm việc triển khai các chiến lược phát triển lưu vực thích ứng, mạng quan trắc, giám sát trên lưu vực, thực hiện các nghiên cứu phục vụ ra quyết định, xây dựng và thực thi các thủ tục sử dụng nước, cũng như củng cố hợp tác chia sẻ thông tin với các đối tác trong khu vực.
Bà Nguyễn Thị Thu Linh, Chánh Văn phòng Ủy ban sông Mê Công Việt Nam báo cáo tại Hội nghị. Ảnh: Khương Trung/Báo TN&MT
Lưu vực sông Mê Công tại Việt Nam, đặc biệt là Đồng bằng sông Cửu Long, đang phải đối mặt với hàng loạt thách thức như biến đổi khí hậu, hạn hán, xâm nhập mặn, sụt lún đất, ô nhiễm nguồn nước, và tác động tiêu cực từ việc khai thác tài nguyên nước ở thượng nguồn. Trước tình hình này, các đại biểu đã kiến nghị Ủy ban cần tăng cường giám sát các hoạt động sử dụng nước trên lưu vực sông Mê Công, nhất là các dự án dòng chính, cung cấp thông tin kịp thời cho các bộ, ngành, địa phương để có giải pháp ứng phó kịp thời.
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Chủ tịch Ủy ban, đã khẳng định ý nghĩa và tầm quan trọng của Hiệp định Hợp tác Phát triển bền vững lưu vực sông Mê Công 1995, và vai trò của Ủy hội sông Mê Công quốc tế trong hỗ trợ các quốc gia ven sông trong sử dụng và quản lý bền vững tài nguyên nước. Phó Thủ tướng yêu cầu Ủy ban trao đổi, đề xuất Ủy hội sông Mê Công quốc tế tiếp tục nghiên cứu các giải pháp năng lượng tái tạo, tăng cường đầu tư vào hệ thống quan trắc tài nguyên nước và môi trường trên lưu vực, và xây dựng cơ sở dữ liệu chung cho các quốc gia ven sông.
Phó Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu Ủy ban cũng cần tăng cường và chủ động theo dõi, giám sát các hoạt động khai thác tài nguyên nước thượng nguồn, kịp thời báo cáo, tham mưu cho Chính phủ về các giải pháp đối nội, đối ngoại của Việt Nam. Trước các diễn biến phức tạp về khai thác sử dụng tài nguyên nước trong lưu vực, Ủy ban cần chủ động nghiên cứu các vấn đề chiến lược, trong đó bao gồm nguyên nhân và giải pháp cho vấn đề sạt lở, sụt lún, xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long, tác động của các dự án sử dụng nước trên lưu vực, đặc biệt là sử dụng nước dòng chính và chuyển nước, đến số lượng nước và chất lượng nước về tới Đồng bằng sông Cửu Long. Ủy ban cần cung cấp các báo cáo kịp thời và đề xuất các giải pháp phù hợp để tham mưu cho Chính phủ.
Để tăng cường phối hợp liên ngành, Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Ủy ban thúc đẩy hợp tác chặt chẽ với các bộ, ngành trong trao đổi, chia sẻ thông tin, dữ liệu; triển khai các sáng kiến hợp tác đa phương, song phương. Đối với các địa phương vùng Đồng bằng sông Cửu Long và Tây Nguyên, Phó Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh các địa phương cần chủ động theo dõi sát diễn biến tài nguyên nước trên lưu vực, phối hợp với Ủy ban để đề xuất xây dựng các chương trình ứng phó hiệu quả.
Hội nghị toàn thể Ủy ban sông Mê Công Việt Nam được tổ chức thường niên, là diễn đàn quan trọng để đánh giá hoạt động và xây dựng định hướng phát triển bền vững tài nguyên nước. Với những nỗ lực không ngừng, Ủy ban sông Mê Công Việt Nam tiếp tục khẳng định vai trò quan trọng trong quản lý và sử dụng bền vững tài nguyên nước, đóng góp vào phát triển kinh tế – xã hội và bảo vệ môi trường cho lưu vực sông Mê Công./.